Bunun için mi yani?..

…diye soranlar oldu.

İntihar Notlarım’ı okuyan birkaç yetişkinden duydum bu soruyu. “Ne yani, Jeff bu yüzden mi intihara kalkışmış? Bunun için mi kesmiş bileğini yani?” gibisinden, biraz şaşkınlık, azıcık ikna olmamışlık içeren soru cümleleri. Düşündürdü beni.

Demek ki, dedim, intihar için çok daha “sağlam” bir nedene ihtiyaç var. Ya da, dedim, yetişkin zihinde –uzmanların dışında kalan çoğunluğun zihninde– gençlerin intihara kalkışma nedenleri üzerine belli bazı ölçütler var, benim bilmediğim. Merak ettim.

Jeff on beş yaşında intihara kalkıştı. Beceremedi. Klinikte açtı gözlerini ve psikoterapi süreci başladı. İntiharının nedenini de uzun bir süre söylemedi kimseye.  Ne doktoruna ne de yaşıtlarına. Hatta, belki kendine bile… Ve bu klinikte bir şeyler yaşadı, belli bir süre geçirdi, bir şeylere şahit ya da dahil oldu. Sonra biraz mesafe koydu yaşadıklarıyla kendisi arasına ve bir değerlendirmede bulundu. Biraz reddetti, azıcık kabullendi ve derken… bir sonuca vardı. Kendiyle ilgili. O sonuç, intiharının nedenlerinden yalnızca biriydi.

Ben o nedenin ne olduğunu söyleyemem. Burada değil, şimdi değil. Ama Jeff’in “tek neden bu mu?” sorusuna verdiği cevabı buraya taşıyabilirim: ”Pek değil. Bu bir parçasıydı, ama bütün sebep değildi.”

Ama bütün sebep değildi… Bu cümle kitapta çok mu silik basılmış diye düşündüm bir ara. Sonra da yazar tarafından çok hızlı geçilmiş de kimi okurun dikkatini mi çekememiş diye. Yoksa hiçbir anlam ifade etmediğini mi, kimi okurun gözünde. Bilemedim, karar veremedim. Ben daha farklı duygular içindeydim. Şahsen bir dönem o yaşlarda olmuş ve şimdi o yaşı geride bırakmış biri olarak, o bütün’ü doldurabilecek çeşitliliği düşünüp ürperdim. Gülümsedim de. İfade bulan işbu nedenden daha çok ilgilendirdi beni o dışarıda kalanlar. Kimisine çok da bir şey ifade etmemiş olan o diğer nedenler. Ne tür bir eyleme yol açacak olursa olsun, bir gencin yaşam akışını her türlü etkileyebilecek, bir kararın eşiğine getirebilecek o diğer nedenler, dinamikler, görünmez dinamitler.

Korkmaktan, tanımaya üşenmekten ya da önemsiz görmekten ötürü düşünmediklerimiz.

İntihar Notlarım, gence dair bir roman. Zor bir olguyu gencin gözünden ele almak ve gencin ifadesiyle yansıtmak gibi küçümsenmeyecek bir edebi çabanın üstesinden geldiğine kendimce ikna olduğum bir çalışma. Yazarı, Michael Thomas Ford. Çevirmeni, Nazlı Tancı. Okurları da bizler. Jeff’i görmeyi bilenler. En azından ona doğru bakmayı isteyenler. Sevgiler…